Sinds 1 januari 2016 is de wet modernisering vennootschapsbelastingplicht voor overheidsondernemingen van kracht. Als een overheid (zoals de Gemeente Nieuwegein) dezelfde activiteit uitvoert als het bedrijfsleven, was de overheid voor 2016 in het voordeel omdat ze géén vennootschapsbelasting behoefde te betalen. Sinds 2016 moeten overheden VPB betalen als ze fiscale winst maken.
Om te bepalen welke activiteiten vennootschapsbelastingplichtig zijn, hanteert de fiscus 3 criteria:
- Deelname aan het economisch verkeer, d.w.z. kan de activiteit ook door een niet-overheid worden uitgevoerd.
- Structureel creëren van een overschot, d.w.z. meerdere jaren winst maken.
- Organisatie van arbeid en kapitaal, d.w.z. mensen en machines/gebouwen.
Op basis van deze criteria is vastgesteld dat de Gemeente Nieuwegein VPB-plichtig is met haar actieve grondbeleid. Op basis van deze criteria is in 2019 uitgegaan van een VPB-last van € 0,5 mln. Dat bedrag is gelijk aan de betaalde voorlopige aanslag VPB. Dit bedrag is in de voorjaarsnota 2019 gemeld en is in 2019 ten laste gebracht van de reserve Grondbedrijf.
VPB jaar 2016
Eind februari 2019 is de daadwerkelijke aangifte VPB gedaan over het jaar 2016. Normaliter zou deze aangifte uiterlijk april 2018 gedaan moeten zijn. Gemeentelijke grondexploitaties waren een nieuw en onbekend onderwerp voor de fiscus. Daarom heeft de fiscus afgelopen jaren steeds uitstel verleend. Ten opzichte van de voorlopige VPB-aanslag 2016 heeft de gemeente Nieuwegein onlangs € 0,07 mln teruggekregen.
VPB jaar 2017
Het bedrag dat in de jaarrekening 2017 was ingeschat als VPB-last blijkt bij nader inzien toch te laag. We stellen voor de correctie van € 0,02 mln. te laste van de reserve grondbedrijf te brengen. Daarmee wordt de VPB-last 2017 weer gelijk aan het bedrag van de betaalde voorlopige aanslag.
VPB 2018
Het betaalde bedrag ( € 517.234) dat in de jaarrekening 2018 op basis van de eerste aanslag VPB ingeschat was is te hoog. Rekeninghoudend met de definitieve resultaten uit het grondbedrijf zal € 24.846 aan VPB worden terug ontvangen. In totaal wordt € 542.080 als nog te ontvangen VPB over het jaar 2018 verwerkt in het jaar 2019. We stellen voor de correctie van € 0,54 mln. ten gunste van de reserve grondbedrijf te brengen. Daarmee wordt de VPB-last 2018 weer gelijk aan het bedrag van de betaalde voorlopige aanslag.
VPB 2019
Er is een voorlopige aanslag van € 0,5 mln ontvangen, betaald en ten laste van de reserve grondbedrijf gebracht.
Overige VPB plichtige onderwerpen
Afval
De fiscus vindt dat de opbrengst uit verkoop van afval VPB-plichtig is. De wet schrijft voor dat gemeentes huishoudelijk afval moeten inzamelen. Er is geen wettelijk voorschrift dat opgehaald afval verkocht moeten worden. Op basis van benchmarking heeft de fiscus bepaald dat de fiscale winst 1% van de opbrengst uit afval bedraagt. In tegenstelling tot wat eerder (jaarrekening 2018) gemeld is, hoeft de gemeente Nieuwegein niet deze VPB-last te betalen. Afvalverwerking Utrecht (AVU) zorgt voor de aangesloten gemeentes in de provincie Utrecht voor de VPB-aangifte.
Reclame
De fiscus is van mening dat het verhuren van reclame-objecten VPB-plichtig is. Te denken valt aan de reclame aan lichtmasten en in abri’s. Net als veel gemeentes en hun fiscaal adviseurs is Nieuwegein het hier niet mee eens. De gemeente verricht geen arbeid; wat één van de bovengenoemde criteria is. Het vullen van de reclame-objecten wordt uitgevoerd door particuliere bedrijven. Naar verwachting duurt het nog enkele jaren voordat door de jurisprudentie zekerheid / duidelijkheid ontstaat. De fiscus gaat zeker een aanslag VPB opleggen over die reclame-opbrengsten. Daarom is de bijbehorende berekening van de VPB-last over 2016 t/m 2019 opgenomen in een voorziening.
Voor 2019 is de verwachte VPB last reclame € 0,05 mln.